İKÇÜ Orman Fakültesinden Dr. Baysal: “1937 yılından bu yana ülkemizde yaklaşık 120 bin adet orman yangını çıkmıştır”

Muhabir: Zilan Genç

Fotoğraf: Tuğçe Yetgin – Ahmoudou Mohamed

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Orman Fakültesi Orman Entomolojisi ve Koruma Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi İsmail Baysal, orman yangınları hakkında uyarılarda bulunarak, ülkemizin ormanlık alan varlığının tarihsel seyri ve güncel durumuna ilişkin detaylı bilgiler verdi

“Dünya genelinde çıkan her 4 orman yangınından 3’ünün sorumlusu insandır. Ülkemizde ise yaklaşık her 10 yangından 9’u insan kaynaklı olarak başlamaktadır” diyen Dr. Öğr. Üyesi İsmail Baysal, orman yangınlarıyla en etkili, en ucuz ve en verimli mücadele yönteminin, insan kaynaklı çıkan yangınları en aza indirmek olacağını belirtti.

Ülke genelinde Orman İşletme Müdürlükleri sorumluluk alanları itibariyle yangına hassas alanları gösterir harita

Artık Yangın Mevsiminin Tüm Yıla Yayıldığı Bir Ülkeyiz

Sıcaklıkların rekor seviyelere ulaşması ve uzun süre yağmur yağmaması gibi olguların ormanlardaki yanıcı maddelere nemlerini kaybettirerek büyük ölçüde kurumalarına sebep olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Baysal, özellikle ince yanıcılar olarak adlandırılan tek yıllık otsu bitkilerin yangınların çıkışı ve gelişimi için elverişli koşulları oluşturduğunu dile getirdi.

Dr. Öğr. Üyesi Baysal, ülkemizdeki ormanlık alan varlığının %66 gibi önemli bir bölümünün yangınlara birinci ve ikinci derece hassas alanlar olduğunu söyledi. 2022 yılı verilerine göre ülkemizde görülen orman yangınlarının yaklaşık %85 gibi bir bölümünün Mayıs-Kasım dönemleri arasında meydana geldiğini ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Baysal, insan faaliyetlerinin çeşitlenmesi ve iklim değişikliğinin olumsuz etkileri sebebiyle artık tüm yıla yayılmış bir yangın mevsimi yaşayan ülke konumuna dönüştüğümüze dikkat çekti.

Ege Bölgesinde Son 10 Yılda 7200 Orman Yangını Çıktı

Ege Bölgesinde son 10 yılda yaklaşık 7200 adet orman yangını çıktığını aktaran Dr. Öğr. Üyesi Baysal, “Ege Bölgesinde çıkan orman yangınları ülke genelinde çıkan orman yangınlarının yaklaşık ¼’inden fazlasını oluşturmuştur. Çıkan bu yangınlarda etkilenen ormanlık alan ise ülke genelinde etkilenen ormanlık alanın yaklaşık %33 gibi oldukça yüksek bir oranına karşılık gelmektedir” dedi. Ege Bölgesindeki yangın riskinin diğer bölgelere kıyasla daha yüksek olmasının nedenlerini de açıklayan Dr. Öğr. Üyesi Baysal, bu nedenleri bölgedeki ormanlık alanların yerleşim yerleri ve tarım alanları ile iç içe olması ve halkın yangın anında yapılması gerekenlerle ilgili yeterli bilgiye sahip olmaması şeklinde sıraladı.

Orman Yangını Risklerine Karşı Hassas Olunmalı

Ege Bölgesinin ilk ve tek orman fakültesi olan İKÇÜ Orman Fakültesi olarak, bölgedeki saha çalışmalarına önem verdiklerini belirten ve Ege Bölgesinde meydana gelen orman yangınlarını uzun süredir alandaki çalışmalarıyla yakından takip eden Dr. Öğr. Üyesi İsmail Baysal, hava sıcaklıklarının rekor seviyelere ulaştığı şu günlerde orman yangını risklerine karşı çok hassas davranılması gerektiği konusunda uyardı.

Orman yangınlarına karşı alınması gereken önlemlere de değinen Dr. Öğr. Üyesi Baysal: “Yangınlar açısından kritik olan zaman dilimlerinde insanların ormanlık alanlardaki faaliyetlerinin düzenlenmesi ve hatta belki belli bir süreliğine kısıtlanması gibi uygulamalar söz konusu olabilir. Özellikle orman, yerleşim yeri ve ziraat etkileşiminin yoğun olduğu bölgelerde çiftçilerin ve kırsal kesimde yaşayan insanlarımızın ateşi kullanmamaları gerektiği hususunda uyarılmaları, bu konuda bilinçlendirilmeleri büyük önem taşıyor. Nitekim, yangınların önemli bir bölümünün bu gibi etkileşimlerin yaşandığı alanlarda başlıyor olması ve ormanlık alana sıçramaları, halkın eğitilmesini ve bilinçlendirilmesini gerekli kılıyor” ifadelerini kullandı.

Türkiye’deki Ormanlık Alan Varlığı Artış Gösteriyor

Dünya genelinde 4 milyar hektar olan ormanlık alan miktarının, 1990 yılından günümüze çok büyük ölçüde insan faaliyetleri sonucunda yaklaşık 180 milyon ha kadar azaldığının bilgisini paylaşan Dr. Öğr. Üyesi Baysal,  bu tarihten günümüze kadar yıllık yaklaşık ortalama 6 milyon ha gibi bir ormanlık alan kaybının gerçekleştiğini aktardı.

Orman yangınlarına ilişkin düzenli olarak resmi kayıtların tutulmaya başlandığı 1937 yılından 2022 yılı sonuna kadar ülkemizde toplamda yaklaşık 120 bin adet orman yangını çıktığını bildiren Dr. Öğr. Üyesi Baysal, 1973 yılı verilerine göre ülkemizde ormanlık alan varlığının 20,2 milyon ha olduğunu, Orman Genel Müdürlüğü’nün 2022 yılı istatistiklerine göre ise ormanlık alan varlığının 23 milyon hektar olarak açıklandığını aktararak, aradan geçen yaklaşık yarım asırlık zaman diliminde Türkiye’deki orman varlığını istikrarlı bir artış gösterdiğini dile getirdi.